سیر تغییرات موسیقی پاپ در سه دهه اخیر بررسی شد
۱ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۰:۴۷
آخرین نشست از سلسله نشستهای سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر با موضوع بررسی سیر تغییرات موسیقی پاپ در سه دهه اخیر با حضور بهروز صفاریان و محسن رجبپور برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر، محسن رجب پور، مدیر عامل شرکت ترانه شرقی به عنوان نخستین سخنران بیان کرد: اگر امروز بگویند بزرگترین مشکل جامعه موسیقیایی کشور ما چیست؟ این است که ما تهیه کننده جدی نداریم. از طرفی بر خلاف جامعه توسعه یافته که تهیه کننده جریان ساز است، متاسفانه تهیه کنندهی ما پشت جامعه راه میرود زیرا موسیقی در روند اول در کنج برخی زیرزمینها رفته و تولید محتوایی برای آن وجود نداشته است و گوش شنیداری جامعه به بیراهه رفته است. دو سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی کشور ما درگیر جنگ شد و کسی تصورش را نداشت. جنگ توام با حماسه میشود و جریانی که گوش مردم میشنیده است حماسه بوده است.
این تهیه کننده موسیقی در بخش دیگری از صحبت هایش بیان کرد: بعد از جنگ چند سال طول کشیده تا جامعه امرار معاش خود را بدست بیاورد. موسیقی روح جامعه است. ما یک دهه قبل از این سه دهه داریم که پایه گذار این سه دهه، همان یک دهه است.
او اضافه کرد: آنچه که زیر ساخت گوش شنیداری جامعه را امروز به این نقطه رسانده و مناسب نیست عدم آموزش صحیح و کلاسه بندی موسیقی به مخاطب و بدنه جامعه است. درمان این موضوع، آموزش صحیح موسیقی از کودکی است. آمار و تعداد آموزشگاههای موسیقی زیاد است اما اگر به بخش کیفی جامعه بپردازیم مشکل کمتر میشود.
رجبپور در پاسخ به اینکه به نظر میرسد تولید کنندگان هم در ایجاد روند نزولی مقصر هستند؟ گفت: باید بگوییم برای جامعه چه اتفاقی افتاده است که موسیقی ما به اینجا رسیده است؟ موسیقی در جوامع دیگر جریان ساز است اما در جامعه ما موسیقی دنبال مردم راه میرود. چون جامعه ما آموزش صحیح در حوزه موسیقی نمیبیند آنچه که طلب میکند موضوع تخصصی نیست حتی در موسیقی پاپ هم افراد طلب موضوع جدی نمیکنند و از موسیقی آن چیزی را که در جامعه نیست میخواهد تا سرش را گرم کند و وقتی موسیقی فقط وسیلهای برای سرگرمی باشد از محتوا می افتد و زمانی که از محتوا بیفتد از مارکتینگ هم میافتد. امروز درآمد موسیقی در سراسر دنیا در مرحله اول، دوم و سوم مربوط به اجرای زنده است و در کشورهای دیگر درآمدهای مختلفی از داشتن حق کپی رایت صحیح به دست هنرمند میرسد. وقتی جامعه دنبال سرگرمی است دیگر دنبال اثر جدی نیست.
این تهیه کننده اظهار کرد: متاسفانه در جامعه ما تهیه کنندگان هم دچار مشکل هستند. تهیه کننده ای که نتواند بگوید قطعهای که تولید کرده، برای چه تولید کرده یا خواننده ای که معرفی کرده چرا معرفی کرده است تهیه کننده نیست.
رجبپور در بخش دیگری از صحبت هایش اعلام کرد: باید بدانیم در حال حاضر در چه وضعیتی قرار گرفتیم. ما در جامعهای هستیم کهنوجوانان مثل پدرهایشان صحبت نمیکنند، پدر او هم مثل پدربزرگش صحبت نمیکند. ما نمیتوانیم جلوی شنیدن جوانان را در جامعه بگیریم. اگر درباره موضوعها جریان سازی نکنیم و برای آن دستورالعمل تعیین نکنیم دیگر هیچ چیزی از دستمان بر نمیآید. کسانی که امروز تصمیم میگیرند میخواهند خیرخواهانه رفتار کنند اما خیرخواهانه رفتار کردن فقط جلوگیری نیست.
این تهیه کننده در بخش دیگری اظهار کرد: تا آیندگان به ما نخندیدند باید در موسیقی به موضوعی بپردازیم که اگر این کار را نکنیم اصل را فدا کردهایم. هیچ موسیقی که محتوای سالمی داشته باشد به جامعه آسیب نمیزند. همیشه آنچه که مجوز میگیرد عقب تر از آن چیزی است که در جامعه وجود دارد. امروز ما در جامعه موسیقیهایی داریم که مجوز نمیگیرند اما شنیده می شوند.
رجب پور همچنین با اشاره به بودجه موسیقی اظهار کرد: بودجه موسیقی ۱۰ میلیارد تومان است که همه جشنوارهها از جمله فجر هم با آن مبلغ برگزار میشود در حالی که بودجه سینما ۳۶۰ میلیارد تومان است.
او در بخش دیگری از صحبتهایش با بیان اینکه بزرگترین مصرف کننده رایگان موسیقی در کشور ما صدا و سیما است، گفت: اینکه میگویند هر وقت ماهی را از آب بگیرند تازه است، راه درمان این مملکت است. اما چه کسی باید آن را درمان کند؟ کارشناسانی در این کشور وجود دارند که سالها عمرشان را در حوزه موسیقی گذاشتهاند چرا از این افراد استفاده نکنیم؟ جوان این جامعه به نقطهای رسیده که زیر ۲۰ درصد آثاری که در ایران تولید میشود، گوش میدهد.
این تهیه کننده افزود: بخش کور داستان این است که چون هنرمند در جامعه ما آینده قابل پیش بینی را متصور نیست و درگیر معیشت است، مجبور است به خواست همان جامعه تن بدهد.
رجبپور در انتهای صحبتهایش بیان کرد: این وضعیت موسیقی درمانپذیر است به شرطی که گوش شنوایی باشد و سلیقهای عمل نشود.
بهروز صفاریان، آهنگساز و سخنران دیگر گفت: ما تا سالهای پیش به دفاع از موسیقی پاپ می امدیم و هیچ وقت فکر نمیکردیم برای نقد به موسیقی فعلی و مارکتینگ در یک نشست حاضر شویم.
این آهنگساز و تنظیم کننده موسیقی در ادامه گفت: موسیقی خوراک روح است و اگر افراد را دچار اختلال روانی کند که این کار را هم میکند به راحتی و در زمان کوتاه قابل تشخیص نیست. موسیقیهای امروز به شکل فست فودی که بسیار هم خوشمزه هستند، ارائه میشوند اما باید در نظر گرفت نسل فعلی که دارد رشد میکند با چه موسیقیایی خاطره سازی میکند و چه جملاتی تکه کلامهای آنها شده و به واسطه برخی موسیقیها برخی جملات عادی سازی میشود.
او در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: زندگی ما هم بر اساس باورهایمان است. جوانانی که مصرف کننده موسیقی به ویژه پاپ هستند اتفاقاتی را رقم میزنند که موسیقی و در واقع خوراک روحی که به آنها داده میشود، میتواند به اندازه یک دانشگاه برایشان سازنده و میتواند به اندازه مواد مخدر، مخرب باشد و اگر این موضوع تحت کنترل قرار نگیرد آسیب جدی را به همراه دارد. افراد متوجه نیستند چه خوراک روحی به آنها داده میشود.
صفاریان در بخش دیگری از صحبتهایش درباره نقش تهیه کننده و سرمایه گذار در کشورمان بیان کرد: نقش سرمایه گذار و تهیه کننده خیلی متفاوت است. در ایران افراد زیادی را نمیبینم که تهیه کننده باشند به همین دلیل برگشت مالی برای کسی که سرمایه گذاری میکند خیلی مهمتر از نتیجه کار است. برخی از سرمایه گذاران به نام تهیه کننده هنرمندان را فدا میکنند.
او گفت: موسیقی دو دسته است یا خوشایند است یا تاثیرگذار. موسیقی که خوشایند است در مقطعی تاثیر خودش را میگذارد و گذراست اما موسیقی تاثیرگذار در کشور ما که عقبه داریم هم باید وجود داشته باشد و ما نیاز داریم در این باره به مردم آگاهی بدهیم.
صفاریان در ادامه اظهار کرد: اگر ممیزی به معنای کنترل کیفیت باشد، مشکلی ندارد اما معمولا ممیزی کنترل کیفیت نبوده است. مسئولان و نظام مدیریت موسیقی کشور باید با موسیقی با احترام بیشتر و محتاطانه برخورد کند نه آنکه دست و پای آن را ببندد.
او در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا همیشه نوک پیکان به سمت شعر است و به بخشهای دیگر موسیقی پرداخته نمیشود، گفت: معمولا نوک پیکان به سمت شعر میرود. در سال ۱۳۷۶ تکنولوژی به کمک موسیقی آمد اما به واسطه تکنولوژی همه چیز سادهتر شد و در اختیار افرادی قرار گرفت که نباید این اتفاق میافتاد. برخی در هر کوچه یک استودیو ساختند و با جملات آماده موسیقی را تدوین کردند و ساختار موسیقیایی را تحت الشعاع قرار دادند. فکر میکنم صنعتی شدن موسیقی کمک بزرگی به موسیقی کرد اما اینکه برگشت آن به سمت موسیقی نباشد، نکته خوبی نیست. صنعتی شدن موسیقی به شرطی درست است که سطح کنسرتها بالاتر برود. اگر موسیقی حساسیت دارد چرا سالن کنسرت موسیقی محض نداریم و سالن همایش را برای کنسرت استفاده میکنیم. مثل سینماها استودیوهای موسیقی هم درست شود. آزادیهایی که برای سینما قائل هستند برای موسیقی هم قائل شوند.
پنجمین و آخرین نشست پژوهشی سیو پنجمین جشنواره موسیقی فجر ۳۰ اسفندماه با اجرای علی جعفری در سالن باربد فرهنگستان هنر برگزار شد.